کوچ
بسیاری گونههای پرندگان برای بهرهمند شدن از تغییرات دمایی فصلی در جهان، اقدام به کوچ میکنند تا دسترسی خود به منابع غذایی و زیستگاههایی را که در آنها میتوانند تخمگذاری کنند را بالا برند. این مهاجرتها در میان گروههای گوناگون متفاوت است. بسیاری پرندگان به مسافتهای دوری کوچ میکنند که هنگام آغاز این مهاجرت طولانی بسته به طول روز و شب و شرایط آب و هوایی دارد. این پرندهها تخمهای خود را در مناطق معتدل یا قطبی میگذارند و در نواحی گرمسیر دورهٔ غیرتخمگذاری خود را سپری میکنند.

از آنجا که کوچ انرژی بدنی زیادی مصرف میکند و بعضی پرندگان از روی صحراها و اقیانوسهای بزرگ بدون غذا خوردن میگذرند، پیش از مهاجرت و به منظور تامین انرژی لازم در هنگام کوچ، پرندهها میزان چربی بدن خود را بالا میبرند و اندازه بعضی اندامهای درونی خود را کوچک میکنند. پرندگان ساکن بر خشکی تا نزدیک ۲۵۰۰ کیلومتر و پرندگان ساکن کرانهها تا ۴۰۰۰ کیلومتر نیز کوچ میکنند، ولی گادویت دمنواری دورپروازترین پرنده است که میتواند بدون توقف تا ۱۰٬۲۰۰ کیلومتر پرواز کند..پرندگان دریایی نیز به مهاجرتهای بسیار طولانی دست میزنند؛ طولانیترین مسافت کوچ در میان پرندگان برای کبوتر دریایی دودی است که با پیمودن مسیری برابر ۶۴٬۰۰۰ از آشیانه خود در نیوزیند و شیلی برای تابستانگذرانی به شمال اقیانوس آرام در ژاپن، آلاسکا، و کالیفرنیا میرود.
شترمرغ
شترمرغ از پرندگان بیپرواز دستهٔ بیتیغهها، راستهٔ شترمرغسانان است. این پرنده بومی آفریقا است.
شترمرغ گردن و پاهای درازی دارد و میتواند با سرعتی در حدود ۶۵ کیلومتر در ساعت بدود. شترمرغ بزرگترین پرنده موجود است. با اینکه شترمرغ جزو پرندگان است، اماقادر به پرواز نیست. طول قد آن به ۲/۵ متر و وزن آن به ۱۴۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم میرسد. تخم این پرنده تا ۲۰ سانتیمتر طول و وزن ۱/۵ کیلوگرم میرسد. خوراک این پرنده دانهها و گیاهان و حشرات کوچک است. شترمرغ برای دفاع از خود در مقابل شکارچیان و جانوران وحشی از پاهای پر قدرت خود بهره میگیرد و قادر است با لگد خود انسان و حتی شیر را از پا در آورد. جوجه این پرنده ظرف ۴۰ روز سر از تخم بیرون میآورد و ظرف سه تا چهار سال یک پرنده بالغ میشود.
شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد و انتهای پرها و بالهای آن سفید است ولی پرهای شترمرغ ماده قهوهای رنگ است. سر و گردن شترمرغ بدون پر و طاس است. این پرنده اغلب بصورت گروهی در بین گورخرها و یا حیوانات دیگرچون گاومیش به سر میبرد.
ویژگی
شترمرغها معمولاً بین ۶۳ تا ۱۴۵ کیلوگرم هستند. نژاد شترمرغ آفریقای شرقی به طور متوسط ۱۱۵ کیلوگرم نر و ۱۰۰ کیلوگرم ماده وزن دارد. به طور استثنا وزن شترمرغ ماده هم به ۱۵۶٫۸ کیلوگرم هم میرسد. در زمان بلوغ (دو تا چهار سال) قد شترمرغهای نر به ۲٫۱ تا ۲٫۸ متر میرسد در حالی که شترمرغهای ماده ۱٫۷ تا ۲ متر ارتفاع دارند. شترمرغها با اینکه جثهای درشت دارند در برابر سرما مقاومتشان خیلی کم است به طوری که ممکن است در هوای خیلی سرد تلف شوند.
جوجههای شترمرغ حنایی رنگ هستند و لکههای قهوهای پر رنگ دارند. در اولین سال زندگی، جوجهها در هر ماه ۲۵ سانتیمتر رشد میکنند. در اولین سال زندگی شترمرغها حدود ۴۵ کیلوگرم وزن دارند. طول عمر آنها بیش از ۴۰ سال ۴۵ سال است. پرهای شترمرغ نر غالباً سیاه است و دم سفید رنگ دارند. دم یک گونه شترمرغ به رنگ زرد و قهوهای است. پوست گردن و ران شترمرغ ماده مایل به صورتی و خاکستری است، در حالی که برای شترمرغهای نر آبی - خاکستری است. خاکستری یا صورتی بودن وابسته به گونه شترمرغ دارد.
بر خلاف تصور و آنچه در رسانهها مطرح شده است، شترمرغها هیچگاه سر خود را درون زمین نمیکنند.
تولید مثل
زمان جفتگیری در شترمرغها بسته به مکان زندگیشان متفاوت است. در شرق آفریقا، شترمرغها در فصل خشک اقدام به جوجهگذاری میکنند. نر با پاهای خود خراشهایی در زمین ایجاد میکند و ماده همراهش در حفرههای پدید آمده تخمهای خود را میگذارد. دیگر مادهها نیز تخمهای خود را در همین حفرههای روی زمین قرار میدهند. ماده در طول روز، و نر درهنگام شب از تخمها نگهبانی میکند. تخمهای نگهبانی نشده میتوانند مورد هجوم کرکسها و دیگر درندگان قرار گیرند. در کل، کمتر از ۱۰ درصد کل آشیانههای اولیه در دوره سه هفتهای گذاشتن تخم و شش هفتهای خوابیدن بر روی تخم سالم میمانند.
پرنده نر بههنگام جفتگیری با باد کردن گلوی خود غرشهای رسائی بر میآورد ولی به طور کلی و در سایر موارد شترمرغها فاقد صدای خاصی میباشند
شترمرغ ماده در فصل بهار به صورت یک روز در میان تخمگذاری نموده و در هر مرحله ۱۴ تا ۲۱ تخم میگذارد. وزن تقریبی هر تخم یک کیلو و نیم است. شترمرغ ماده در فصل تخمگذاری بسیار خشمگین و عصبانی است و اگرکسی مزاحمتی برایش ایجاد سازد با لگد ضربه محکمی بر او وارد میکند. پرندگانی مانند ایمو، کسوری و ریها با اندک اختلافی در رنگ و پرها و محل زندگی، از تیره شترمرغها هستند.
اهمیت دامی
این دام به دلیل قدرت متابولیسمی بالا و تبدیل غذا به انرژی، رشد سریع، عمر مفید و طولانی و تولید مثل بالا از دیگر دامها متمایز میباشد.
این دام به دلیل سازگاری با محیط زیست و آب و هوای متفاوت (از ۳۰ درجه سانتیگراد زیر صفر تا پنجاه بالای صفر) از نظر نگهداری، کم هزینهترین جایگاه را به خود اختصاص دادهاست. با حصارکشی روی زمینهای خاکی و ایجاد سایهبان، میتوان از شترمرغ نگهداری کرد. غذای این پرنده، یونجه، علف، تخم علفها، دانهها، غلات، شکوفهها وجوانههای سبز، میوه و گیاهان دانهدار میباشد.
این پرنده برخلاف سایر دامها میتواند در دشتها و فلاتها نیز زندگی کند و به دلیل داشتن سیستم گوارشی مناسب، آن هم به گونهای که غذا به مدت ۴۲ ساعت در معده این پرنده گردش میکند، تمام مواد مغذی در بدنش جذب میشود.
شترمرغ با رشد سریعی که دارد، پس از یک ماهگی، روزی یک سانتیمتر رشد کرده و در سن ده ماهگی قابل کشتار میباشد و این نشان دهنده رسیدن این پرنده به رشد اصلی است.
انواع
پنج زیرگونه از شترمرغ شناخته شدهاست:
شترمرغ جنوبی: یا شترمرغ سیاه (S. c. australis) در جنوب آفریقا که در سواحل جنوبی رودخانههای زامبزی و کونن زندگی میکند.
شترمرغ شمال آفریقا: یا شترمرغ گردنقرمز (S. c. camelus) پرتعدادترین نوع شترمرغ که زیستگاه از اتیوپی و سودان در شرق به سوی حاشیه صحرای بزرگ آفریقا تا سنگال و موریتانی در غرب ادامه مییابد. این زیرگونه در گذشته در نواحی شمالیتر مثل مصر و جنوب مراکش نیز میزیستهاست. شترمرغ شمال آفریقا با ۲٫۷۴ متر قد و ۱۵۴ کیلو وزن و سرعتی بیش از ۷۲ کیلومتر بر ساعت، بزرگترین و سریعترین پرنده روی زمین است.سر آن سرخرنگ، پووشش بدن نرها سیاه و سفید و مادهها خاکستری است.
شترمرغ ماسائی: (S. c. massaicus) در شرق آفریقا. پرهای کوچکی به رنگ نارنجی روشن بر روی سر، گردن و رانهایشان دارند. فقط در جنوب کنیا، اتیوپی و بخشهایی از جنوب سومالی حضور دارند.
شترمرغ عربی: (S. c. syriacus) زیرگونه انقراض یافتهای که در گذشته در تعداد بسیار در شبهجزیره عربستان، سوریه و عراق زندگی میکرد و نسل آن در حدود سال ۱۹۶۶ بهکلی نابود شد.
شترمرغ سومالی: (S. c. molybdophanes) در شمال شرقی کنیا، جنوب اتیوپی و سومالی. گردن و ران آنها سربیرنگ است. برخلاف دیگر شترمرغها گلهای زندگی نمیکند بلکه بیشتر تنها یا جفتی دیده میشوند. در شمال شرق کنیا با شترمرغ ماسائی زیستگاه مشترکی دارند.
محصولات شترمرغ
گوشت قرمز که کم چرب و کم کلسترول با طبیعتی گرم و دارای آهن است که گوشت این پرنده را از سایر گوشتهای قرمز متمایز میسازد.
پوست نرم، لطیف و با مقاومت بالا که با داشتن فولیکولهای پرروی پوست، امتیاز دیگر این پرنده نسبت به سایر دامها است. به طوری که پوست شترمرغ در بازارهای جهانی تا ۴۰۰ دلار قیمت دارد.
پر این پرنده در دوران باستان نماد پادشاهان و سرداران بودهاست.
مغز این پرنده در درمان بیماری آلزایمر موثر است و از بافت زانوی شترمرغ جهت دستگاههای الکترونیکی، مخابراتی استفاده میشود. حتی میتوان قرنیه چشم این پرنده را به قرنیه چشم انسان پیوند زد.
کیوی
کیوی پرندهای است از سرده Apteryx (تنها سرده خانواده Apterygidae) که قادر به پرواز نیست و زیستگاه آن در نیوزلند است.
گونههای مختلف پرنده کیوی عبارتند از: کیوی خالدار بزرگ، کیوی خالدار کوچک، کیوی قهوهای اوکاریتو (رووی)، توکوئِکا، کیوی قهوهای نورث آیلند (در نیوزلند)
کیویها معمولاً خجالتی هستند و شبها از لانه خود بیرون میآیند.
پرنده کیوی یکی از نمادهای سرزمین نیوزلند است. مثلاً گاه نگاره کیوی بر تمبر این کشور چاپ میشود.
غازسانان
غازسانان (Anseriformes) راستهای از پرندگان هستند که شامل نزدیک به ۱۵۰ گونهٔ زنده در ۳ رده میشود.
فرگشت
در مقایسه با دیگر سردههای پرندگان، غازسانان دارای سنگوارههای پیدا شده به نسبت بیشتری هستند، اگرچه بیشتر این سنگوارهها ناکاملند و شامل استخوانهای گوناگون و پراکنده از یک پرنده باستانی میشوند. برپایه دادههای سنگوارهای، هاوارد عنوان کرد که پرندگان آبزی در آغاز ائوسن در ۳۷ تا ۵۵ میلیون سال پیش پدید آمدند. این یافتهها همچنین دلیلی بر اینکه پرندگان آبزی در دوره ژوراسیک وجود داشتند ارائه نمیدادند.
منشا ائوسنی غازسانان بر پایه سنگوارهٔ Eonessa anaticula مربوط به ائوسن پیشین در ایالات متحده و Romainvillia stehlini از فرانسه، شناخته شده. سنگواره دومی در آغاز مربوط به ائوسن شناخته شد اما بعدها به اولیگوسن آغازین ربط داده شد. در هر حال، به دلیل آنکه این سنگوارهها تنها استخوانهایی کمتعداد و پراکنده بودند امکان یافتن ارتباط دقیق آنها با غازسانان ممکن نبود. بر خلاف این دو اما، سنگواره Presbyornis pervetus به آشکارا گونهای آغازین از غازسانان به شمار میرود که مربوط به جانوری است که در ۵۰ میلیون سال پیش در نزدیک وایومینگ و یوتا زندگی میکرد. از آنجا که راسته پرندگان در ۱۵۰ میلیون سال پیش تشکیل شد، می توان نتیجه گرفت که غازسانان و پرندگان آبزی گروهی به نسبت نوین از این راسته هستند.
پیدایش غازان (شامل غازها و قوها) و اردکیان (اردکان راستین) را می توان به الیگوسن پسین تا میوسن آغازین نسبت داد. سنگوارههای یافت شده از این گروه عبارتند از Cygnopetrus affinis قو-شکل از الیگوسن بالایی در بلژیک و Paranyroca magna از میوسن پیشین در ایالات متحده. هر دو این سنگوارهها معرف نخستین نمونههای پرندگان آبزی در فسیلهای ثبتشده هستند.
ماکیانسانان
ماکیانسانان (نام علمی: Galliformes) راستهای از پرندگان هستند. این راسته دربرگیرندهٔ پرندگانی چون مرغ، باقرقره، بوقلمون، کبک، بلدرچین، تیهو، طاووس و قرقاول است.
پیرامون ۲۵۶ گونه در حال حیات از ماکیانسانان در سراسر جهان دیده شدهاست. یک یا چند گونه از ماکیانسانان تقریباً در تمامی نقاط قارهای دنیا بهجز درونیترین نواحی بیابانها و مناطق یخبندان دائم) حضور دارند. آنان در جزیرهها کمیابترند و برخلاف خویشاوندان نزدیکشان غازسانان در جزایر اقیانوسی بهکلی نایابند (بهجز ماکیانی که انسانها آوردهاند). برخی از گونههای ماکیان مدتهاست که بر دست انسانها اهلی گشتهاند.
مرغ نوروزی
مرغ نوروزی یا یاعو، پرندهایست از خانواده کاکاییان (نام علمی: laridae) که گونههای مختلفی دارد.
گونهها
مرغ نوروزی کوچک
مرغ نوروزی کوچک که نام علمی اش Larus minutus است، در اروپای شمالی و آسیا زندگی میکند.دستههای کوچکی از این پرنده نیز در بخش هایی از شمال کانادا وجود دارند. این پرنده مهاجر است، در زمستان به سواحل اروپای غربی، مدیترانه و -تعداد کمی- به شمال شرقی آمریکا کوچ میکنند.
مرغ نوروزی کوچک، کوچکترین گونه خانواده خود است. طول این پرنده بین ۲۵ تا۲۷ سانتی متر و طول بالهای آن ۷۵ تا ۸۰ سانتی متر و وزنش حدود ۶۸ تا ۱۳۳ گرم است.
رنگ پرهای این پرنده خاکستری کم رنگ است. نوک آن باریک و سیاه وپاهایش قرمز تیره است. مرغ نوروزی کوچک پس از سه سال بالغ میشود.
این پرندگان غذای شان را از سطح آب – معمولاً با شیرجه زدن – پیدا میکنند و میخورند، حشرات کوچک را نیز در هوا شکار میکنند.
سلیمسانان
سلیمسانان یا آبچلیکسانان (نام علمی: Charadriiformes) راسته ای از پرندهها با جثههای متفاوت است. این راسته دارای حدود ۳۵۰ گونه پرنده است که در بسیاری از نقاط جهان زندگی میکنند.
غواصسانان
غواصسانان (نام علمی: Gaviiformes) راستهای از پرندگان آبزی، در اندازههای بزرگ یا متوسط، با منقار نوکتیز هستند که پاهایشان برای شیرجه زدن مناسب است. اعضای این راسته در بسیاری بخشهای آمریکای شمالی، ایسلند، و شمال اوراسیا یافت میشوند. تنها تیره ی باقیمانده از این راسته، غواصیان نام دارد که شامل ۵ گونه میشود.
این پرندگان آنچنان برای شنای سریع و شکار در آب فرگشت یافتهاند که راه رفتن بر روی سطح خشکی برایشان سخت است. پس از پنگوئنهای ساکن جنوبگان، آنها ماهرترین پرندگان شکارچی درون آب هستند. آنها توانایی تغییر حالت شناور بودن خود در زیر آب را با جابجایی پرها، کنترل هوای درون کیسههای هوایی، و کم و زیاد کردن هوای درون ششها دارند.
ویژگیهای ظاهری
اندازه غواصها میان ۵۳ تا ۹ سانتیمتر است و وزنشان از ۱ تا ۲٫۴ کیلوگرم (در غواص گلو سرخ) تا ۶٫۴–۴٫۴ کیلوگرم (در غواص نوکزرد) تغییر میکند. جنس ماده اندکی از جنس نر کوچکتر است.
پرندههای بالغ همهٔ گونههای این راسته دارای زیر بدن و شکمی به رنگ سفید هستند بخشهای بالایی بدن در غواصها نوکزرد و شمالگان سیاه دارای نقطههایی سفید بر پشت و بالها است. غواص گلوقرمز رنگ قهوهای دودی با نقطههای روشن ریز است. همهٔ گونهها دارای خطهای سفید و موازی با هم بر روی گردن هستند. در زمستان، بخشهای بالایی بدن در بالغها و نابالغها خاکستری با نشانهای روشن میشوند. جوجههای تازه به دنیا آمده نیز به رنگ قهوهای یا خاکستری تیره تا سیاه هستند.
کشیم
کشیم یا مرغابی شانهبسر گونهای پرنده از راستهٔ کشیمسانان (نام علمی: Podicipediformes) است که با گسترهٔ فراوانی در سراسر جهان، به استثنای جنوبگان، یافت میشود. اعضای این راسته پرندگانی شیرجهزن هستند که پیرامون آبهای شیرین زندگی میکنند. این راسته تنها یک تیره دارد که کشیمیان (Podicipedidae) نامیده میشود و شامل ۲۲ گونه در ۶ سرده است.
ویژگی ظاهری
کشیمها توانایی بسیاری در شکار در آب و زندگی در محیط آبی دارند. بر روی پوست آنها نزدیک به ۲۰،۰۰۰ پر وجود دارد که سطح بدنشان را از برخورد با آب دور نگاه میدارد. پاهای آنها در منتهای پشتی بدن قرار گرفتهاند و دمشان به بخشی کوچک و رو به پایین کاهش پیدا کرده است. آنها انعطافی استثنایی در دو بخش قوزک پا و سر انگشتان پا دارند که باعث میشود پاهایشان در هر جهتی توانایی ایجاد پیشرانش داشته باشند و همچون یک پدال عمل کنند. پاهای آنها امکان شنا با سرعتی برابر با ۲ متر بر ثانیه و چرخیدن سریع را به این پرندگان داده است.
تغذیه
کشیمها اغلب از ماهی و حشرات تغذیه میکنند ولی گاه اقدام به خوردن صدف و سختپوستان نیز میکنند. پرندگان با جثهٔ بزرگتر در درون آب به تعقیب ماهیان میروند و گونهٔ غربی کشیم آمریکای شمالی با منقار دراز خود ماهیان را به سیخ میکشد. بعضی از گونههای کشیم با جثهٔ بزرگتر در آبهای آزاد شکار میکنند و ماهیهای نزدیک به سطح آب دریا را میخورند. گونههای با جثه متوسط اغلب در دریاچهها شکار میکنند تا ناچار نباشند با گونههای بزرگتر رقابت کنند. کشیمهای با جثه کوچک نیز در مردابها و آبگیرهای با سطح پوشیده از گیاهان آبزی به سر میبرند.
رفتار
رفتار کشیمها در هنگام جفتگیری شگفتانگیز است و شامل حرکاتی دقیق و دارای آداب و روش ویژه، از جمله بلند کردن و باد دادن به پرها، میشود. رفتارهای کمابیش یکسانی در چندین گونه از کشیمها دیده میشود که آنها را میتوان از دیدگاه فرگشتی توضیح داد. در کشیم غربی دو شکل رنگآمیزی (ریخت) وجود دارد که در دستههای مخلوط و یکجا با هم تخمگذاری میکنند ولی تنها پرندههای دارای ریخت یکسان با هم جفت میشوند و این جداسازی ریختها از هم توسط صداهای ویژهای که در آغاز رقص جفتگیری تولید میشوند پدید میآید. ویژگی این رقصها در این است که نر و ماده گاه نقشهای یکدیگر را عوض میکنند و ماده اقدام به سوار شدن بر پشت نر و آمیزش میکند.
بیشتر کشیمها به شدت قلمروخواه هستند ولی بعضی نیز در دستههای بزرگ تخمگذاری میکنند. زمان گذاشتن تخمها بیشتر به میزان غذای موجود بستگی دارد تا فصل خاصی در سال. آنها آشیانههای خود را از علفها و گیاهان آبزی میسازند و جوجهها پس از به دنیا آمدن بر پشت مادر و پدرشان سوار میشوند. آنها حتا هنگامی که مادر یا پدر به زیر آب شیرجه میزنند نیز بر پشتشان میمانند.
keywords : ماهی بلند،سایت ماهی بلند،مقاله های ماهی بلند
بسیاری گونههای پرندگان برای بهرهمند شدن از تغییرات دمایی فصلی در جهان، اقدام به کوچ میکنند تا دسترسی خود به منابع غذایی و زیستگاههایی را که در آنها میتوانند تخمگذاری کنند را بالا برند. این مهاجرتها در میان گروههای گوناگون متفاوت است. بسیاری پرندگان به مسافتهای دوری کوچ میکنند که هنگام آغاز این مهاجرت طولانی بسته به طول روز و شب و شرایط آب و هوایی دارد. این پرندهها تخمهای خود را در مناطق معتدل یا قطبی میگذارند و در نواحی گرمسیر دورهٔ غیرتخمگذاری خود را سپری میکنند.

از آنجا که کوچ انرژی بدنی زیادی مصرف میکند و بعضی پرندگان از روی صحراها و اقیانوسهای بزرگ بدون غذا خوردن میگذرند، پیش از مهاجرت و به منظور تامین انرژی لازم در هنگام کوچ، پرندهها میزان چربی بدن خود را بالا میبرند و اندازه بعضی اندامهای درونی خود را کوچک میکنند. پرندگان ساکن بر خشکی تا نزدیک ۲۵۰۰ کیلومتر و پرندگان ساکن کرانهها تا ۴۰۰۰ کیلومتر نیز کوچ میکنند، ولی گادویت دمنواری دورپروازترین پرنده است که میتواند بدون توقف تا ۱۰٬۲۰۰ کیلومتر پرواز کند..پرندگان دریایی نیز به مهاجرتهای بسیار طولانی دست میزنند؛ طولانیترین مسافت کوچ در میان پرندگان برای کبوتر دریایی دودی است که با پیمودن مسیری برابر ۶۴٬۰۰۰ از آشیانه خود در نیوزیند و شیلی برای تابستانگذرانی به شمال اقیانوس آرام در ژاپن، آلاسکا، و کالیفرنیا میرود.
شترمرغ
شترمرغ از پرندگان بیپرواز دستهٔ بیتیغهها، راستهٔ شترمرغسانان است. این پرنده بومی آفریقا است.
شترمرغ گردن و پاهای درازی دارد و میتواند با سرعتی در حدود ۶۵ کیلومتر در ساعت بدود. شترمرغ بزرگترین پرنده موجود است. با اینکه شترمرغ جزو پرندگان است، اماقادر به پرواز نیست. طول قد آن به ۲/۵ متر و وزن آن به ۱۴۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم میرسد. تخم این پرنده تا ۲۰ سانتیمتر طول و وزن ۱/۵ کیلوگرم میرسد. خوراک این پرنده دانهها و گیاهان و حشرات کوچک است. شترمرغ برای دفاع از خود در مقابل شکارچیان و جانوران وحشی از پاهای پر قدرت خود بهره میگیرد و قادر است با لگد خود انسان و حتی شیر را از پا در آورد. جوجه این پرنده ظرف ۴۰ روز سر از تخم بیرون میآورد و ظرف سه تا چهار سال یک پرنده بالغ میشود.
شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد و انتهای پرها و بالهای آن سفید است ولی پرهای شترمرغ ماده قهوهای رنگ است. سر و گردن شترمرغ بدون پر و طاس است. این پرنده اغلب بصورت گروهی در بین گورخرها و یا حیوانات دیگرچون گاومیش به سر میبرد.
ویژگی
شترمرغها معمولاً بین ۶۳ تا ۱۴۵ کیلوگرم هستند. نژاد شترمرغ آفریقای شرقی به طور متوسط ۱۱۵ کیلوگرم نر و ۱۰۰ کیلوگرم ماده وزن دارد. به طور استثنا وزن شترمرغ ماده هم به ۱۵۶٫۸ کیلوگرم هم میرسد. در زمان بلوغ (دو تا چهار سال) قد شترمرغهای نر به ۲٫۱ تا ۲٫۸ متر میرسد در حالی که شترمرغهای ماده ۱٫۷ تا ۲ متر ارتفاع دارند. شترمرغها با اینکه جثهای درشت دارند در برابر سرما مقاومتشان خیلی کم است به طوری که ممکن است در هوای خیلی سرد تلف شوند.
جوجههای شترمرغ حنایی رنگ هستند و لکههای قهوهای پر رنگ دارند. در اولین سال زندگی، جوجهها در هر ماه ۲۵ سانتیمتر رشد میکنند. در اولین سال زندگی شترمرغها حدود ۴۵ کیلوگرم وزن دارند. طول عمر آنها بیش از ۴۰ سال ۴۵ سال است. پرهای شترمرغ نر غالباً سیاه است و دم سفید رنگ دارند. دم یک گونه شترمرغ به رنگ زرد و قهوهای است. پوست گردن و ران شترمرغ ماده مایل به صورتی و خاکستری است، در حالی که برای شترمرغهای نر آبی - خاکستری است. خاکستری یا صورتی بودن وابسته به گونه شترمرغ دارد.
بر خلاف تصور و آنچه در رسانهها مطرح شده است، شترمرغها هیچگاه سر خود را درون زمین نمیکنند.
تولید مثل
زمان جفتگیری در شترمرغها بسته به مکان زندگیشان متفاوت است. در شرق آفریقا، شترمرغها در فصل خشک اقدام به جوجهگذاری میکنند. نر با پاهای خود خراشهایی در زمین ایجاد میکند و ماده همراهش در حفرههای پدید آمده تخمهای خود را میگذارد. دیگر مادهها نیز تخمهای خود را در همین حفرههای روی زمین قرار میدهند. ماده در طول روز، و نر درهنگام شب از تخمها نگهبانی میکند. تخمهای نگهبانی نشده میتوانند مورد هجوم کرکسها و دیگر درندگان قرار گیرند. در کل، کمتر از ۱۰ درصد کل آشیانههای اولیه در دوره سه هفتهای گذاشتن تخم و شش هفتهای خوابیدن بر روی تخم سالم میمانند.
پرنده نر بههنگام جفتگیری با باد کردن گلوی خود غرشهای رسائی بر میآورد ولی به طور کلی و در سایر موارد شترمرغها فاقد صدای خاصی میباشند
شترمرغ ماده در فصل بهار به صورت یک روز در میان تخمگذاری نموده و در هر مرحله ۱۴ تا ۲۱ تخم میگذارد. وزن تقریبی هر تخم یک کیلو و نیم است. شترمرغ ماده در فصل تخمگذاری بسیار خشمگین و عصبانی است و اگرکسی مزاحمتی برایش ایجاد سازد با لگد ضربه محکمی بر او وارد میکند. پرندگانی مانند ایمو، کسوری و ریها با اندک اختلافی در رنگ و پرها و محل زندگی، از تیره شترمرغها هستند.
اهمیت دامی
این دام به دلیل قدرت متابولیسمی بالا و تبدیل غذا به انرژی، رشد سریع، عمر مفید و طولانی و تولید مثل بالا از دیگر دامها متمایز میباشد.
این دام به دلیل سازگاری با محیط زیست و آب و هوای متفاوت (از ۳۰ درجه سانتیگراد زیر صفر تا پنجاه بالای صفر) از نظر نگهداری، کم هزینهترین جایگاه را به خود اختصاص دادهاست. با حصارکشی روی زمینهای خاکی و ایجاد سایهبان، میتوان از شترمرغ نگهداری کرد. غذای این پرنده، یونجه، علف، تخم علفها، دانهها، غلات، شکوفهها وجوانههای سبز، میوه و گیاهان دانهدار میباشد.
این پرنده برخلاف سایر دامها میتواند در دشتها و فلاتها نیز زندگی کند و به دلیل داشتن سیستم گوارشی مناسب، آن هم به گونهای که غذا به مدت ۴۲ ساعت در معده این پرنده گردش میکند، تمام مواد مغذی در بدنش جذب میشود.
شترمرغ با رشد سریعی که دارد، پس از یک ماهگی، روزی یک سانتیمتر رشد کرده و در سن ده ماهگی قابل کشتار میباشد و این نشان دهنده رسیدن این پرنده به رشد اصلی است.
انواع
پنج زیرگونه از شترمرغ شناخته شدهاست:
شترمرغ جنوبی: یا شترمرغ سیاه (S. c. australis) در جنوب آفریقا که در سواحل جنوبی رودخانههای زامبزی و کونن زندگی میکند.
شترمرغ شمال آفریقا: یا شترمرغ گردنقرمز (S. c. camelus) پرتعدادترین نوع شترمرغ که زیستگاه از اتیوپی و سودان در شرق به سوی حاشیه صحرای بزرگ آفریقا تا سنگال و موریتانی در غرب ادامه مییابد. این زیرگونه در گذشته در نواحی شمالیتر مثل مصر و جنوب مراکش نیز میزیستهاست. شترمرغ شمال آفریقا با ۲٫۷۴ متر قد و ۱۵۴ کیلو وزن و سرعتی بیش از ۷۲ کیلومتر بر ساعت، بزرگترین و سریعترین پرنده روی زمین است.سر آن سرخرنگ، پووشش بدن نرها سیاه و سفید و مادهها خاکستری است.
شترمرغ ماسائی: (S. c. massaicus) در شرق آفریقا. پرهای کوچکی به رنگ نارنجی روشن بر روی سر، گردن و رانهایشان دارند. فقط در جنوب کنیا، اتیوپی و بخشهایی از جنوب سومالی حضور دارند.
شترمرغ عربی: (S. c. syriacus) زیرگونه انقراض یافتهای که در گذشته در تعداد بسیار در شبهجزیره عربستان، سوریه و عراق زندگی میکرد و نسل آن در حدود سال ۱۹۶۶ بهکلی نابود شد.
شترمرغ سومالی: (S. c. molybdophanes) در شمال شرقی کنیا، جنوب اتیوپی و سومالی. گردن و ران آنها سربیرنگ است. برخلاف دیگر شترمرغها گلهای زندگی نمیکند بلکه بیشتر تنها یا جفتی دیده میشوند. در شمال شرق کنیا با شترمرغ ماسائی زیستگاه مشترکی دارند.
محصولات شترمرغ
گوشت قرمز که کم چرب و کم کلسترول با طبیعتی گرم و دارای آهن است که گوشت این پرنده را از سایر گوشتهای قرمز متمایز میسازد.
پوست نرم، لطیف و با مقاومت بالا که با داشتن فولیکولهای پرروی پوست، امتیاز دیگر این پرنده نسبت به سایر دامها است. به طوری که پوست شترمرغ در بازارهای جهانی تا ۴۰۰ دلار قیمت دارد.
پر این پرنده در دوران باستان نماد پادشاهان و سرداران بودهاست.
مغز این پرنده در درمان بیماری آلزایمر موثر است و از بافت زانوی شترمرغ جهت دستگاههای الکترونیکی، مخابراتی استفاده میشود. حتی میتوان قرنیه چشم این پرنده را به قرنیه چشم انسان پیوند زد.
کیوی
کیوی پرندهای است از سرده Apteryx (تنها سرده خانواده Apterygidae) که قادر به پرواز نیست و زیستگاه آن در نیوزلند است.
گونههای مختلف پرنده کیوی عبارتند از: کیوی خالدار بزرگ، کیوی خالدار کوچک، کیوی قهوهای اوکاریتو (رووی)، توکوئِکا، کیوی قهوهای نورث آیلند (در نیوزلند)
کیویها معمولاً خجالتی هستند و شبها از لانه خود بیرون میآیند.
پرنده کیوی یکی از نمادهای سرزمین نیوزلند است. مثلاً گاه نگاره کیوی بر تمبر این کشور چاپ میشود.
غازسانان
غازسانان (Anseriformes) راستهای از پرندگان هستند که شامل نزدیک به ۱۵۰ گونهٔ زنده در ۳ رده میشود.
فرگشت
در مقایسه با دیگر سردههای پرندگان، غازسانان دارای سنگوارههای پیدا شده به نسبت بیشتری هستند، اگرچه بیشتر این سنگوارهها ناکاملند و شامل استخوانهای گوناگون و پراکنده از یک پرنده باستانی میشوند. برپایه دادههای سنگوارهای، هاوارد عنوان کرد که پرندگان آبزی در آغاز ائوسن در ۳۷ تا ۵۵ میلیون سال پیش پدید آمدند. این یافتهها همچنین دلیلی بر اینکه پرندگان آبزی در دوره ژوراسیک وجود داشتند ارائه نمیدادند.
منشا ائوسنی غازسانان بر پایه سنگوارهٔ Eonessa anaticula مربوط به ائوسن پیشین در ایالات متحده و Romainvillia stehlini از فرانسه، شناخته شده. سنگواره دومی در آغاز مربوط به ائوسن شناخته شد اما بعدها به اولیگوسن آغازین ربط داده شد. در هر حال، به دلیل آنکه این سنگوارهها تنها استخوانهایی کمتعداد و پراکنده بودند امکان یافتن ارتباط دقیق آنها با غازسانان ممکن نبود. بر خلاف این دو اما، سنگواره Presbyornis pervetus به آشکارا گونهای آغازین از غازسانان به شمار میرود که مربوط به جانوری است که در ۵۰ میلیون سال پیش در نزدیک وایومینگ و یوتا زندگی میکرد. از آنجا که راسته پرندگان در ۱۵۰ میلیون سال پیش تشکیل شد، می توان نتیجه گرفت که غازسانان و پرندگان آبزی گروهی به نسبت نوین از این راسته هستند.
پیدایش غازان (شامل غازها و قوها) و اردکیان (اردکان راستین) را می توان به الیگوسن پسین تا میوسن آغازین نسبت داد. سنگوارههای یافت شده از این گروه عبارتند از Cygnopetrus affinis قو-شکل از الیگوسن بالایی در بلژیک و Paranyroca magna از میوسن پیشین در ایالات متحده. هر دو این سنگوارهها معرف نخستین نمونههای پرندگان آبزی در فسیلهای ثبتشده هستند.
ماکیانسانان
ماکیانسانان (نام علمی: Galliformes) راستهای از پرندگان هستند. این راسته دربرگیرندهٔ پرندگانی چون مرغ، باقرقره، بوقلمون، کبک، بلدرچین، تیهو، طاووس و قرقاول است.
پیرامون ۲۵۶ گونه در حال حیات از ماکیانسانان در سراسر جهان دیده شدهاست. یک یا چند گونه از ماکیانسانان تقریباً در تمامی نقاط قارهای دنیا بهجز درونیترین نواحی بیابانها و مناطق یخبندان دائم) حضور دارند. آنان در جزیرهها کمیابترند و برخلاف خویشاوندان نزدیکشان غازسانان در جزایر اقیانوسی بهکلی نایابند (بهجز ماکیانی که انسانها آوردهاند). برخی از گونههای ماکیان مدتهاست که بر دست انسانها اهلی گشتهاند.
مرغ نوروزی
مرغ نوروزی یا یاعو، پرندهایست از خانواده کاکاییان (نام علمی: laridae) که گونههای مختلفی دارد.
گونهها
مرغ نوروزی کوچک
مرغ نوروزی کوچک که نام علمی اش Larus minutus است، در اروپای شمالی و آسیا زندگی میکند.دستههای کوچکی از این پرنده نیز در بخش هایی از شمال کانادا وجود دارند. این پرنده مهاجر است، در زمستان به سواحل اروپای غربی، مدیترانه و -تعداد کمی- به شمال شرقی آمریکا کوچ میکنند.
مرغ نوروزی کوچک، کوچکترین گونه خانواده خود است. طول این پرنده بین ۲۵ تا۲۷ سانتی متر و طول بالهای آن ۷۵ تا ۸۰ سانتی متر و وزنش حدود ۶۸ تا ۱۳۳ گرم است.
رنگ پرهای این پرنده خاکستری کم رنگ است. نوک آن باریک و سیاه وپاهایش قرمز تیره است. مرغ نوروزی کوچک پس از سه سال بالغ میشود.
این پرندگان غذای شان را از سطح آب – معمولاً با شیرجه زدن – پیدا میکنند و میخورند، حشرات کوچک را نیز در هوا شکار میکنند.
سلیمسانان
سلیمسانان یا آبچلیکسانان (نام علمی: Charadriiformes) راسته ای از پرندهها با جثههای متفاوت است. این راسته دارای حدود ۳۵۰ گونه پرنده است که در بسیاری از نقاط جهان زندگی میکنند.
غواصسانان
غواصسانان (نام علمی: Gaviiformes) راستهای از پرندگان آبزی، در اندازههای بزرگ یا متوسط، با منقار نوکتیز هستند که پاهایشان برای شیرجه زدن مناسب است. اعضای این راسته در بسیاری بخشهای آمریکای شمالی، ایسلند، و شمال اوراسیا یافت میشوند. تنها تیره ی باقیمانده از این راسته، غواصیان نام دارد که شامل ۵ گونه میشود.
این پرندگان آنچنان برای شنای سریع و شکار در آب فرگشت یافتهاند که راه رفتن بر روی سطح خشکی برایشان سخت است. پس از پنگوئنهای ساکن جنوبگان، آنها ماهرترین پرندگان شکارچی درون آب هستند. آنها توانایی تغییر حالت شناور بودن خود در زیر آب را با جابجایی پرها، کنترل هوای درون کیسههای هوایی، و کم و زیاد کردن هوای درون ششها دارند.
ویژگیهای ظاهری
اندازه غواصها میان ۵۳ تا ۹ سانتیمتر است و وزنشان از ۱ تا ۲٫۴ کیلوگرم (در غواص گلو سرخ) تا ۶٫۴–۴٫۴ کیلوگرم (در غواص نوکزرد) تغییر میکند. جنس ماده اندکی از جنس نر کوچکتر است.
پرندههای بالغ همهٔ گونههای این راسته دارای زیر بدن و شکمی به رنگ سفید هستند بخشهای بالایی بدن در غواصها نوکزرد و شمالگان سیاه دارای نقطههایی سفید بر پشت و بالها است. غواص گلوقرمز رنگ قهوهای دودی با نقطههای روشن ریز است. همهٔ گونهها دارای خطهای سفید و موازی با هم بر روی گردن هستند. در زمستان، بخشهای بالایی بدن در بالغها و نابالغها خاکستری با نشانهای روشن میشوند. جوجههای تازه به دنیا آمده نیز به رنگ قهوهای یا خاکستری تیره تا سیاه هستند.
کشیم
کشیم یا مرغابی شانهبسر گونهای پرنده از راستهٔ کشیمسانان (نام علمی: Podicipediformes) است که با گسترهٔ فراوانی در سراسر جهان، به استثنای جنوبگان، یافت میشود. اعضای این راسته پرندگانی شیرجهزن هستند که پیرامون آبهای شیرین زندگی میکنند. این راسته تنها یک تیره دارد که کشیمیان (Podicipedidae) نامیده میشود و شامل ۲۲ گونه در ۶ سرده است.
ویژگی ظاهری
کشیمها توانایی بسیاری در شکار در آب و زندگی در محیط آبی دارند. بر روی پوست آنها نزدیک به ۲۰،۰۰۰ پر وجود دارد که سطح بدنشان را از برخورد با آب دور نگاه میدارد. پاهای آنها در منتهای پشتی بدن قرار گرفتهاند و دمشان به بخشی کوچک و رو به پایین کاهش پیدا کرده است. آنها انعطافی استثنایی در دو بخش قوزک پا و سر انگشتان پا دارند که باعث میشود پاهایشان در هر جهتی توانایی ایجاد پیشرانش داشته باشند و همچون یک پدال عمل کنند. پاهای آنها امکان شنا با سرعتی برابر با ۲ متر بر ثانیه و چرخیدن سریع را به این پرندگان داده است.
تغذیه
کشیمها اغلب از ماهی و حشرات تغذیه میکنند ولی گاه اقدام به خوردن صدف و سختپوستان نیز میکنند. پرندگان با جثهٔ بزرگتر در درون آب به تعقیب ماهیان میروند و گونهٔ غربی کشیم آمریکای شمالی با منقار دراز خود ماهیان را به سیخ میکشد. بعضی از گونههای کشیم با جثهٔ بزرگتر در آبهای آزاد شکار میکنند و ماهیهای نزدیک به سطح آب دریا را میخورند. گونههای با جثه متوسط اغلب در دریاچهها شکار میکنند تا ناچار نباشند با گونههای بزرگتر رقابت کنند. کشیمهای با جثه کوچک نیز در مردابها و آبگیرهای با سطح پوشیده از گیاهان آبزی به سر میبرند.
رفتار
رفتار کشیمها در هنگام جفتگیری شگفتانگیز است و شامل حرکاتی دقیق و دارای آداب و روش ویژه، از جمله بلند کردن و باد دادن به پرها، میشود. رفتارهای کمابیش یکسانی در چندین گونه از کشیمها دیده میشود که آنها را میتوان از دیدگاه فرگشتی توضیح داد. در کشیم غربی دو شکل رنگآمیزی (ریخت) وجود دارد که در دستههای مخلوط و یکجا با هم تخمگذاری میکنند ولی تنها پرندههای دارای ریخت یکسان با هم جفت میشوند و این جداسازی ریختها از هم توسط صداهای ویژهای که در آغاز رقص جفتگیری تولید میشوند پدید میآید. ویژگی این رقصها در این است که نر و ماده گاه نقشهای یکدیگر را عوض میکنند و ماده اقدام به سوار شدن بر پشت نر و آمیزش میکند.
بیشتر کشیمها به شدت قلمروخواه هستند ولی بعضی نیز در دستههای بزرگ تخمگذاری میکنند. زمان گذاشتن تخمها بیشتر به میزان غذای موجود بستگی دارد تا فصل خاصی در سال. آنها آشیانههای خود را از علفها و گیاهان آبزی میسازند و جوجهها پس از به دنیا آمدن بر پشت مادر و پدرشان سوار میشوند. آنها حتا هنگامی که مادر یا پدر به زیر آب شیرجه میزنند نیز بر پشتشان میمانند.
keywords : ماهی بلند،سایت ماهی بلند،مقاله های ماهی بلند